Afgelopen maandag viel mijn oog op een tussenkopje in de Volkskrant: Minister Zalm werd in Italië Il Duro genoemd.Maar ik moest (met m'n duffe ochtendkop) toch 3X kijken voordat ik goed las wat er stond. Bij het gebruikte lettertype is de hoofdletter I precies gelijk aan de kleine letter l.
Stom toevallig stond in een kader ernaast dat de Volkskrant met nieuwe lettertypes gaat werken: de Capitolum als broodletter en de Vectora voor koppen, columns en service-informatie. Heel benieuwd hoe daarin de i en de l gevormd zijn.
Wie denkt bewust na over lettergebruik in zijn/haar weblog? Zelf kies ik heel bewust voor schreefloos, maar het kan natuurlijk ook anders...
@ Willem. Naar aanleiding van je posting op mijn blog: Ik ben o.a. typograaf (en ook: ontwerper, marketeer, ondernemer, fotograaf, etcetera).
BeantwoordenVerwijderenMaar nu even over je vraag: Als ik naar dat lettertype kijk dan lijkt het mij eerder dat het om de hoofdletter i en de kleine letter l gaat (de -ie- en de -el-). Vooral bij schreefloze letters kun je dan een probleem hebben als die letters naast elkaar staan. In dezelfde zin zag ik ook nog een i staan in diverse woorden in hetzelfde lettertype. Als je die vergelijkt met de hoofdletter i uit -il duro- zie je dat een hoofdletter i en kleine letter i (de eerste heet 'kapitaal' en de tweede 'onderkast') in dit geval toch echt wel duidelijk onderscheidend zijn. In dit geval ligt het probleem dus bij de hoofdletter i en de kleine letter l.
Daarnaast ligt het ook aan het lettertype dat gebruikt wordt. Een goede letterontwerper, wat weer een ander vak is dan typograaf, zou daar in principe wel rekening mee moeten houden. De door jou genoemde Capitolum is van de nederlandse letterontwerper Gerard Unger, http://www.gerardunger.com en oorspronkelijk ontworpen voor het gebruik binnen een bewegwijzeringssyteem in Rome. De meeste letters van Unger vind ik heel leesbaar, maar het blijft natuurlijk de vraag of een letter die voor een heel specifiek doel is ontworpen net zo goed bruikbaar is voor een ander doel (bijv. om dienst te doen in een krant). De reden hiervan is de afstand van het oog tot de letter. Een bord dat de weg wijst stelt andere eisen aan leesbaarheidsfactoren dan de pagina van een krant.
Als je nog andere vragen hebt dan hoor ik het graag.
P.S. Dat hem om de i en de l ging had je zelf ook al gezien, daar had ik dan weer bij begrepen dat het om een hoofdletter i en kleine letter i ging. Zo zie je maar waar zoiets kleins als een lettter toe kan leiden.
BeantwoordenVerwijderenHet zou trouwens best een aardig experiment zijn om van de meest gebruikte lettertypes de hoofdletter i en de l naast elkaar te zetten en te kijken hoe vaak dit probleem voorkomt. Misschien in Latijnse landen vaker dan in andere.
Wist je trouwens dat de meeste letters voor een specifieke taal zijn ontworpen? De Bodoni voor het Italiaans, de Times voor het Engels, de Helvetica voor het Duits enzovoorts. Je kunt nagaan dat een tekst die bij een lettertype past en vice versa heel anders aanvoelt en eruitziet dan wanneer dat eigenlijk niet zo (oorspronkelijk) bedoeld is.
@Willem 3 : Het uiteindelijke antwoord op jouw vraag zou dus moeten luiden: Er zit dus geen logica in het feit dat de hoofdletter i en de kleine letter l zoveel op elkaar lijken dat zij tot verwarring en onduidelijkheid kunnen leiden. Het is dus 1 van de vele problemen en vraagstukken waar een letterontwerper zich voor gesteld ziet en met hem de typografen, ontwerpers, dtp-ers en DIY-ers die van die letters gebruik maken en ook de lezers, op hun beurt. Misschien kunnen we de vraag ook eens aan Gerard Unger stellen. Ik denk dat hij er nog veel meer over te zeggen heeft. Dan komt je bij de bron van een dergelijke problematiek.
BeantwoordenVerwijderen