21 mei 2008

Kunstmest voor het brein

"De jeugd van tegenwoordig heeft een gebrekkige algemene ontwikkeling. De meeste jongeren hebben nog nooit van Horatius of Bonifatius gehoord. Ook hun kennis van vakken die van praktisch belang zijn voor onze toekomst, zoals ecologie, genetica en technologie, schiet tekort. Het is een internationaal probleem. "Ouders, gooi die Game Boy weg, doe de televisie uit en zet je kinderen aan het huiswerk", schreef de Amerikaan Thomas Friedman onlangs, "want de mensen in China en India hongeren naar jullie banen." Hij waarschuwt ervoor dat China en India het Westen economisch zullen overvleugelen als we er niet voor zorgen dat onze jeugd beter is gekwalificeerd voor de complexe banen van een innoverende kenniseconomie.
De beste kwalificatie om te kunnen slagen is een hoog IQ, dat in belangrijke mate bepaalt of een jongere de flexibiliteit en het leervermogen heeft om succesvol te zijn in een competitieve, snel veranderende economie. Het vreemde is dat, ondanks alle klachten over het onderwijs, het gemiddelde IQ in westerse landen voortdurend stijgt. Onze jeugd weet steeds minder, maar wordt wel steeds slimmer. Volgens de Amerikaan Steven Johnson hebben we die toegenomen intelligentie nu juist te danken aan de Game Boy en de televisie. Hij betoogt dat de door veel ouders verafschuwde videospelletjes en tv-programma"s de intelligentie verhogen op een manier waarop de school dat niet kan."

Zo begint het verhaal dat gelezen moest worden voor het betoog bij het eindexamen Havo, Nederlands van afgelopen maandag. (Lees de rest vooral ook!)
Afgelopen vrijdag hoorde ik iemand nog zeggen dat zijn leerlingen per jaar iedere keer weer minder kennis hadden (van planten) dan het jaar daarvoor.
Zondag hadden we natuurlijk het geblaat van BON in de Telegraaf. Maandag sprak ik daarover met mijn zoon en toen zei hij: "Nou papa, dan moet je het stuk maar eens lezen dat wij vandaag voor het examen kregen".

Laten we de zaak eens omdraaien:
Zijn "wij" (ik wil daar niet bijhoren) zo onderhand misschien niet zo dom dat wij het spoor dat onze kinderen volgen niet meer kunnen bijhouden en hen daarom voor het gemak maar dom noemen?
De handleiding voor het spel GTA (Grand Theft Auto voor wie het niet meer bijhoudt) bestaat uit zo'n 100 pagina's, terwijl het spel Dammen op één A4'tje is uit te leggen.
Zet je brein daarmee eens aan het werk zou ik zeggen...

7 opmerkingen:

  1. Zou die dikke handleiding niet bedoeld zijn voor de "oudjes" die het spel willen (leren) spelen en hun kennis voornalijk traag lezend kunnen eigen maken?
    Mijn beide zoons hebben het spel. Spelen het volop en hebben de handleiding niet ingekeken.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Jeroen Gerth21 mei, 2008 12:50

    Ik vraag me juist af waarom er in de hersenen van de kinderen zoveel "feiten" moeten worden gepropt, waar wij 80% geen ene f*k mee doen. Ik denk dat je als je juist wilt dat de kinderen de kennis en vaardigheden hebben voor de kenniseconomie, juist dat niet moet doen.

    Ik vind het een verwarrend verhaal. Ze spreken zichzelf tegen. Ze willen dat de jeugd een hoger IQ krijgt, wat dus gebeurd, maar weer is het weer niet goed.

    Slim is een subjectief en relatief begrip en IQ zegt zo weinig (hoe IQ word gemeten is ook gebasseerd op culturele vooroordelen). Ik denk dat we naast IQ en kennis ook iets anders nodig hebben. Namelijk creativiteit!!!!. En dat leer je echt niet in het traditioneel onderwijs. Die maakt dat juist kapot.

    Artikel vind ik goed voorbeeld van brainwashing in het onderwijs, zelfs nog tijdens het examen. Belachelijk!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Rene Nederhand21 mei, 2008 16:02

    @Jeroen:

    Met alle respect, maar volgens mij demonstreer je hier iets wat veel studenten niet goed kunnen nl. lezen. De auteurs van het artikel schrijven juist dat in tegenstelling tot de verwachting van deskundigen (parate kennis daalt) het IQ gestegen is en pleiten daarom voor een andere benadering van kennis opdoen. Jij hebt het artikel niet begrepen, maar trekt wel meteen de boude conclusie dat het een voorbeeld van brainwashing is. Kortzichtig hoor.


    Overigens is een kenniseconomie gebaseerd -het woord zegt het al- kennis. Je kunt dus nog steeds (veel) kennis moeten hebben van een (deel)kennisdomein om je kunnen handhaven, zeker in internationale competitie.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Jeroen Gerth21 mei, 2008 21:27

    @Rene: Met alle respect, dat kun je inderdaad zeggen, maar de blogpost kwam bij mij heel anders over.

    Ik reageer op de blogpost, niet op het artikel. Ik las het artikel pas daarna. Dan kan ik wel je standpunt begrijpen. Echter gaf de blogpost mij een hele andere indruk van het verhaal. Voornamelijk waar Willem mee afsloot. In het artikel zelf wordt ook pas halverwege ingegaan op het stijgende IQ. De eerste alinea's (die Willem ook citeert) wordt er nogal negatief gepraat over de "jeugd van tegenwoordig".

    Het artikel levert mij wat interessante theorie op, maar ik erger me wel altijd aan de negatieve benadering van de jeugd. Vaak onterecht. Wat ik dan ook jammer vind, is dat ik vooroordelen over studenten moet lezen Is ook niet relevant. Iedereen leest wel eens iets niet goed en het is maar net vanuit welk perspectief/bril je de tekst leest.

    Men heeft het in de artikel ook alleen maar over kennis en IQ, maar (zoals ik al zei) wil je in kennis- en netwerkeconomie slagen, zul je ook een dosis creativiteit moeten bezitten. Echter hoor je daar maar weinig mensen over. Dat is ook (nog) niet algemeen geaccepteerd als criterium, omdat het in de industriële economie niet echt nodig was. Kennis kan je straks overal wel vandaan halen en jezelf aanleren. Wat belangrijker is, is creativiteit en IQ om dat aan elkaar te kunnen koppelen. Echter is het traditioneel onderwijs alleen maar bezig met feiten in koppen stampen. Ik maak me meer zorgen aan gebrek aan creativiteit hierdoor dan aan gebrek aan parate kennis.

    Maar goed.. ik zal een andere bril opzetten. Misschien zie ik de benadering van jou dan wel. Ik vind het jammer dat je dit beeld van studenten (de "oudere jeugd van tegenwoordig") hebt. Zoveel mensen lezen wel eens niet goed. :-) Dat heet "scannen". Een onmisbare vaardigheid op het internet tegenwoordig. ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik behoor niet tot de mensen die zegt dat de jeugd van tegenwoordig dom is. Ik zie bij jonge mensen veel kennis en vaardigheden waar ik soms jaloers op ben. Wel denk ik dat de Westerse maatschappij meer uit zijn mensen (jong en oud) moet halen om in de toekomst de concurrentie aan te kunnen met opkomende landen, maar teruggaan naar de oude schoolse situatie van vroeger is natuurlijk niet de oplossing.
    Wel vind ik dat Willem met zijn laatste alinea een scheve schaats rijdt. Om te beginnen is om dammen daadwerkelijk te begrijpen en op een goed niveau te kunnen spelen wel meer nodig dan een handleiding. Goed kunnen dammen vergt vele uren training, doorzettingsvermogen en vlieguren maken. Op het moment dat er ook pas enig begrip en vaardigheid van het spel dammen is opgetreden is de game GTA vermoedelijk al vele malen uitgespeeld. Wat natuurlijk niet wegneemt dat kinderen en volwassenen veel kunnen opsteken van goed gemaakte games.
    Dit bovenstaande geldt natuurlijk ook voor andere zaken waar ik op 1 A4 de principes/spelregels van op papier kan zetten.
    Als voorbeelden kan je bv. noemen het opzetten en uitvoeren van een goed onderzoek, het runnen van eigen zaak, het schrijven van een businessplan, het lopen van een marathon, polsstokhoogspringen of het zijn van een goede docent.
    Kortom complexe zaken doorgronden, begrijpen en daar handelen hangt niet af van de dikte van een handleiding of introductiecursus.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Rene Nederhand21 mei, 2008 23:57

    @Jeroen:

    Het was mij niet duidelijk dat jouw reactie op de blogpost betrof. Dat verklaart de verwarring.

    Mijn reactie op het leesgedrag komt voort uit jouw onvrede over het leren van theorie. Als je geen "feiten" meer wilt leren omdat je ze in de kennis/netwerk economie niet nodig hebt, zul je wel een andere vaardigheid moeten hebben en dat is goed kunnen lezen, zodat je bronnen op waarde kunt schatten en in de juiste context kunt plaatsen. Alleen een beetje "scannen" is dan echt niet voldoende en lezen is echt iets wat je moet leren.

    Ik ben zelf (vrij jong) docent en ken eigenlijk geen opleiding meer waar je zoveel theorie moet leren. Zelf moest ik destijds aanzienlijk meer lezen en leren. Mijn boekenkast staat er nog mee vol ;)

    Jouw opmerking over creativiteit in het onderwijs ondersteun ik trouwens van harte.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. @Jeroen Gerth
    Onderwijs zal volgens mij nooit helemaal objectief georganiseerd en ingevuld kunnen worden. Ten eerste omdat alle leerkachten, docenten en hoogleraren allemaal hun eigen vooroordelen hebben die (vaak onbewust) hun lessen en keuzes die ze in de lessen maken beïnvloeden.
    En ten tweede omdat het onderwijs mensen moet voorbereiden om hun plaats in de maatschappij in te nemen. En deze maatschappij is ook helemaal niet objectief. Vergelijk hierbij maar eens het onderwijs in b.v. Iran en Nederland. Hoe lang zou een student die in Iran, Nederlands onderwijs en dus Nederlandse normen en waarde krijgt aangeleerd het in de Iraanse samenleving uit houden?

    Dat het onderwijs niet geheel objectief is, is overigens helemaal niet slecht. Dit is gewoon zoals het altijd is geweest en ook altijd zal zijn. Maar dit is wel iets waar je altijd rekening mee moet houden. Dit is een van de grote uitdagingen van docenten en onderwijsontwikkelaars.

    Ik denk overigens dat de tekst die in het examen gebruikt is, niet is uitgekozen om studenten te brainwashen, maar meer omdat dit een heel erg actuele tekst is. De boeken van Friedman en Johnson heb ik de laatste jaren regelmatig tegen gekomen op verschillende weblogs, dus ik vind de keuze om deze tekst in een examen op te nemen helemaal niet zo erg.
    Als ik ook eerlijk ben denk ik dat over een jaar niemand van de examen kandidaten nog weet waar deze tekst over gaat (kan ik van de teksten uit mijn eindexamens ook niet meer).

    @ Willem
    Nee jullie zijn helemaal niet dom. Jullie laten je alleen gek maken door de zogenaamde experts.

    Aan de ene kant de experts die stellen dat het allemaal anders moet met het onderwijs, losser, cratiever, comptentiegerichter, protfoliodenken, zelfsturend etc etc.
    De mensen die iedere keer weer klaar staan om aan te geven dat het onderwijs zoals het nu gegeven wordt niet deugt en niet bij de huidige generatie werknemers zou aansluiten.

    En aan de andere kant de experts van de BONs. Die stellen dat alle vernieuwingen alleen maar tot slechter onderwijs leiden en de leerlingen en studenten alleen maar dommer maken.


    Volgens mij ligt de waarheid hier ergens in het midden.
    De beste manier van onderwijs zal in de toekomst volgens mij aangeboden worden door goede docenten die een juiste mix weten te vinden van traditioneel en het op dit moment nieuw genoemde onderwijs. Docenten die deze mix iedere module, semester of jaar weer het best weten samen te stellen voor zijn leerlingen.

    Deze mix zal regelmatig per groep, per jaar, per onderwerp verschillen. Maar is altijd zo goed mogelijk afgestemd om het best mogelijke onderwijs aan te bieden.

    Persoonlijk denk ik dat wij docenten niet lastig moeten vallen met de keuze voor traditioneel of nieuw onderwijs. Maar laten wij docenten de mogelijkheid geven om deze mix samen te stellen.

    @Willem
    Ik ben het overigens ook wel met Erwin eens dat de vergelijking met GTA en dammen niet echt op gaat.
    Dammen zou ik eerder vergelijken met de spelletjes die je vaak op spelletjessites en in hyves profielen van mensen ziet. Terwijl ik een GTA eerder zou vergelijken met spellen zoals Kolonisten van Katan, Diplomacy (wat overigens een aanrader is), Magic the gathering of D&D. Dit zijn allemaal spellen die je niet binnen een paar minuten zelf uitgevogeld hebt.

    BeantwoordenVerwijderen