14 april 2014

Denken wordt door Googlen afgeleerd... zegt BON

Soms kom ik op Twitter uitspraken tegen waarvan ik denk: Dit moet een grap zijn! Maar als ik dan een poging waag om die grap te ontzenuwen blijkt het nog serieus bedoeld te zijn ook.
Afgelopen vrijdag was het weer eens raak.

Naar aanleiding van een prima betoog op de Correspondent met als titel: Geef leerlingen les in nadenken reageert Gerard Verhoef van @BestuurBon met:
"leerlingen zijn gewend om vragen in Google te stellen en binnen 5 seconden een antwoord te krijgen. Denken wordt zo afgeleerd"
Fons van de Berg reageert met een mooie quote:
"Als ze het antwoord kunnen googelen dan heb je de verkeerde vraag gesteld."
En ook Antoinette Engbers kan het niet laten een duit in het zakje te doen met:
"Juist ja. Gewoon Google verbieden haha. Toppunt van simplificatie. Eerst maar eens kritisch naar onderwijs kijken"
Waarop Gerard reageert met:
"niemand heeft 't over Google verbieden. Vind alleen dat als leerlingen thuis ict doen de school iets anders moet bieden" en "kan soms best als hulpmiddel, maar voor een simpel hulpmiddel wordt het wel waanzinnig gepromoot" verderop gevolgd door "en nu weer de Hond met z'n ipads. Wensen geen kritiek te horen. Heeft geen enkele onderwijskennis. Gotspe dat velen intrappen" en tenslotte "leren gebruiken van programma's in regulier onderwijs is nonsens. Informatica leren niet"
En dan moet mijn weekend nog beginnen! Ik haak af, maar al die tweets laten me niet los en ook niet onberoerd. Hoe kan het toch dat docenten met naar je mag aannemen een goede opleiding er dergelijke standpunten op nahouden? Gerard vermeldt nog dat hij denkt dat al die ict op school mede om andere redenen wordt ingevoerd. Hij was zelf namelijk al betrokken bij HET NIVO project, vandaar. HET NIVO project? Jazeker, dat speelde in de jaren '80 en de resultaten daarvan waren niet onverdeeld succesvol. Maar om nu de rest van je onderwijs carrière daar alles op te baseren wanneer het gaat om een goed gebruik van ict...?

Terug naar Google dat je lui maakt en waar je denken door wordt afgeleerd.
Als ik zoiets lees moet ik gelijk aan mijn zoon denken, die altijd zegt dat hij meer geleerd heeft ondanks school dan dankzij school en dat kan staven met ontelbare voorbeelden. Dat leren begon al op de basisschool met Age of Empires waar hij uren zoet mee kon zijn. Behalve dat daarmee zijn interesse voor grenzen, volkeren en talen gewekt was leerde hij zichzelf zo ook Engels. Als 13 jarige kwam hij een keer huilend thuis. Hij had een 1 gehaald voor een werkstuk over de Val van Rome. De docent had erbij geschreven: "Dit kan jij onmogelijk allemaal weten. Bij elkaar gespiekt!" Het enige dat mijn zoon kon zeggen was: "Maar papa, wat ik opschreef gebeurde echt allemaal bij Age of Empires" Tijdens de Balkan oorlog had hij het regelmatig aan de stok met docenten die domweg verkeerde informatie gaven uit een schoolboek van de jaren '80, terwijl de grenzen inmiddels allemaal anders lagen. Zijn correcties werden niet op prijs gesteld, maar hij werd als lastige puber in de hoek gezet. Zo kan ik echt tientallen voorbeelden noemen, die me overigens nog steeds pijn doen. Mijn zoon heeft dan ook weinig respect voor veel leraren, uitzonderingen daar gelaten natuurlijk! Dat zijn zonder uitzondering docenten die mooi konden vertellen. Welk vak ze gaven vond hij minder boeiend, want zijn kennis haalde hij wel van internet! Inmiddels weet hij meer over alle volken, talen en grenzen in Europa en het Midden-Oosten dan ik ooit uit boeken bij elkaar zou kunnen halen.

En dan is er iemand met de autoriteit van @BestuurBon die zegt dat denken door Google wordt afgeleerd!

Mijn zoon zit nu voor een half jaar in Oostenrijk waar hij studeert aan de universiteit van Linz. Gisteren zaten we midden in een chatsessie toen hij opeens met iets nieuws kwam:
"Ik heb besloten om Hebreeuws te gaan leren"
Ik vroeg of dat dan als vak op die universiteit werd gegeven, maar nee, hij heeft ontdekt dat hij het zichzelf prima kan aanleren via internet! Een lijst met de eerste vijfhonderd woorden staat online, compleet met uitspraak via audio. Daarnaast leert hij woorden via Google Images en dat werkt zo:
תחנת רכבת
"Ik vertaal.... treinstation
Google translate zegt: "תחנת רכבת"
Dat woord voer ik in bij Google Images en dan krijg je dit.
Kloppen de plaatjes bij wat ik verwacht, dan weet ik dat het woord correct is en voeg ik het toe aan mijn bestand. Dit is een tip die ik vorige week gelezen heb over zelf-studie. Als je woorden niet kunt vinden op een woordenlijst of je wilt ze checken vul je ze in bij Google Images. Dan weet je of de mensen die die taal spreken het ook daadwerkelijk daarvoor gebruiken. In dit geval wel dus. Het lijkt wat omslachtig, maar je kunt niet zeker genoeg zijn. Als je jezelf foute voorbeelden aanleert ben je op lange termijn slechter uit."
Ik vraag mijn zoon of ik dit voorbeeld in een blogpost mag gebruiken en hij vraagt waarom. Als ik hem de tweet laat lezen waar dit bericht mee begint wordt hij boos:

"Wat maakt het nu uit of Google of een leraar je een antwoord geeft? Het enige verschil is dat je een geweldige kwantiteit aan antwoorden hebt bij Google. Serieus, als dit soort types ook maar enigszins gelijk zouden hebben, dan zou ik voor hun het schoolvoorbeeld moeten zijn voor een niet-nadenkende scholier met een cognitieve achterstand. Ik vind het ook heel irritant als mensen denken dat technologie je alleen maar lui en dommer maakt. Dat zegt of iets over je eigen referentiekader of over persoonlijke ervaringen. Ik zou echt heel graag met dit soort mensen willen praten. Ik heb meer zelfstudie gedaan dan school mij ooit geboden heeft. Het percentage feiten dat ik ken maar ook verbanden die ik tussen feiten kan leggen die ik op school heb geleerd versus wat ik mijzelf online heb geleerd is niet eens eerlijk om te benoemen. Maar hier in Linz adviseren ze ons zelfs om facebookgroepen aan te maken. Ze spelen heel erg in op technologie die iedereen gebruikt als student. En mijn docente International Management zegt gewoon "kijk dit filmpje op youtube" als ze denkt dat dit beter werkt. Maar in het begin had ik een docente die een overhead projector gebruikte. Die dingen heb ik sinds de basisschool niet gezien."

Ik weet dat het een oneerlijk vergelijk is: twitteren in 140 karakters via Twitter met mensen die je eigenlijk niet kent of lekker chatten met je zoon die zich vermaakt in het buitenland. Maar de volgende keer dat ik iets dergelijks tegenkom van @BestuurBon bedwing ik mezelf en zoek lekker contact met m'n zoon!

Goed, ik heb lang nagedacht over dit bericht en weet dat het vast niet verstandig is om zo'n blogpost te schrijven. Maar zoals iemand anders zo mooi over mij wist te zeggen:
"Ach, aanmatigend .... Hij laat iedereen in zijn ziel kijken. Ik ben meer van de argumenten :-)"
Maar waarom zou je op Twitter wel van alles mogen roepen en moet je in blogposts 20 keer nadenken voordat je op verzenden drukt?
Dus vooruit, ik doe het gewoon! Laat de reactie maar komen...

3 opmerkingen:

  1. Pffff, ik was al bang dat jij je hierbij neer zou leggen ;-) Gelukkig niet. Had ik kunnen weten. Prima stuk Willem!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Zie Google als een (catalogus van een) gigantische bibliotheek met informatie. Een verschil is dat bij een echte bibliotheek mensen op grond van bepaalde criteria hebben gekozen de boeken op te nemen in de collectie, terwijl in de digitale 'bibliotheek' rijp & groen & alles daartussenin een plek heeft.

    Net zoals bij de echte bibliotheek klakkeloos overschrijven voor een werkstuk niet de bedoeling is, is bij het raadplegen van 'Google' klakkeloos klikken & kopiëren niet de bedoeling. Ook al is de tendens bij veel leerlingen ontegenzeggelijk om zich er zo van af te maken. Daar ben ik dan als docent voor, om ze te leren omgaan met veel (en niet zelden irrelevante of beroerde) informatie.

    Dat kost veel tijd, en veel begeleiding. Die heb je als docent maar mondjesmaat. Daarin zie ik dus eerder een probleem dan in het bestaan & het raadplegen van 'Google' op zich.

    Wat overigens te denken van leerlingen die opgegeven werk niet zelf maken, maar de 'googlebare' antwoorden overnemen? Want dan hebben ze 'hun huiswerk gemaakt'? Het aanbod en het zich übergemakkelijk toeëigenen van informatie brengt bepaalde verleidingen met zich mee, die denk- of doe-luie kinderen in hun comfortzone houdt. Mijn lieverdjes gebruiken echt niet allemaal Internet om Hebreeuws te leren.

    Kortom, ik ben op zichzelf best blij met het web als informatiebron. Maar een 'lui' gebruik er van ligt inderdaad op de loer. Net zoals vroeger leerlingen samenvattingen kopieerden uit Literama, en leerlingen nu boekverslagen overnemen van Scholieren.com.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Dank je wel Willem!! Dit is uit mijn hart gegrepen!

    Wat zijn wij ontzettend vaak tegen deze houding aangelopen. Te beginnen met de juf in groep 4 die onze (dyslectische) zoon, ondanks onze smeekbeden, verbood om een werkstuk op de computer te maken. Niet omdat leren schoonschrijven één van de doelen van de opdracht was maar omdat het "dan wel erg makkelijk en leuk gemaakt werd". "Ja zeg, dat willen ze allemaal wel!" was haar laatste woord. Dus moest hij zijn werkstuk (onderwerp was n.b. "het internet'!) met potlood in een schriftje schrijven (en gummen maar) en de plaatjes erbij plakken. Het is helaas één van de vele voorbeelden.
    Onze zoon heeft door ziekte maar een half jaar Engels gehad op het voortgezet onderwijs. Toch redt hij zich nu in het HBO prima in het Engels dankzij Runescape, AoA, Skyrim, EVE-online, andere spelen en allerlei forums. Los van alle andere dingen die hij ervan geleerd heeft (economie, samenwerken, natuurkunde, leiderschap enz. enz.).
    Onze dochter, beelddenker, zocht, als ze bijvoorbeeld iets moest leren over biologie, geschiedenis of natuurkunde, uit zichzelf, altijd beeldbank-filmpjes of youtube films erbij. Dan ging het onderwerp voor haar leven, zei ze. Ze moet er honderden gekeken hebben. Niet in plaats van haar huiswerk maar er naast.
    Toch blijven er ook nu nog steeds ouders en leerkrachten die alles wat een kind/puber/jongvolwassene achter een beeldscherm doet zien als een bedreiging van de 'echte wereld'.

    Internet en Google zijn uiteraard een deel van die echte wereld en natuurlijk kun je ze gebruiken om zelf niet te veel te hoeven doen en antwoorden simpelweg over te nemen.
    Je kunt daar echter net zo goed slimme vriendjes, ouders en boeken voor misbruiken. Dus ik wacht met spanning op de tweets in de trant van: "Leerlingen zijn gewend om vragen aan hun ouders te stellen en direct antwoord te krijgen. Denken wordt zo afgeleerd" of "Het hebben van vriendjes werkt spieken en naschrijven en andere vormen van luiheid in de hand."
    De pedagogische maatregelen liggen voor de hand: Niet meer dan een half uur per dag contact met je ouders (netjes je beurt afwachten) en: Contact met vriendjes mag wel, echter zo min mogelijk en alleen als het niet ten koste gaat van de echt belangrijke dingen in het leven.....

    BeantwoordenVerwijderen